پیشگیری کنید درمان کنید زندگی کنید
مقدمه :
بیش از سه دهه از شناخت ویروس اچآیوی و بیماری ایدز میگذرد. آثار سوء اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی ایدز بر جوامع بشری و بهخصوص اثر بر سلامت انسان باعث شده است تا ایدز مورد توجه دانشمندان قرار گیرد. امروزه پیشرفتهای زیادی در عرصه تشخیص و درمان این بیماری خاص شده است. مطالعه متن زیر کمک می کند تا ضمن آشنایی با کلیات ایدز با بخشی از خدمات ارائه شده در کشور در مقابل این بیماری آشنا شویم.
ایدز چیست؟
ایدز مرحله نهایی بیماری است که توسط ویروسی به نام اچآیوی (ویروس نقص ایمنی انسانی) ایجاد میشود. این ویروس، به سلولهای دفاعی بدن حمله کرده به تدریج قدرت دفاعی بدن را ضعیف میکند بهطوری که فرد به انواع عفونتها و سرطانها مبتلا شده و در نهایت از پای درمیآید. از زمان ورود اچآیوی به بدن تا شروع بیماری ایدز ممکن است بیش از 10 سال طول بکشد. در این مدت فرد ظاهر سالمی داشته و میتواند به کار و فعالیت ادامه دهد ولی احتمال انتقال ویروس به دیگران وجود دارد.
اچآیوی چگونه وارد بدن می شود؟
راههای انتقال اچآیوی عبارتند از :
· تماس جنسی بدون استفاده از کاندوم با فرد مبتلا
· استفاده مشترک از وسایل تزریق و یا سایر ابزار تیز و برنده مثل تیغ و سوزن خالکوبی
· دریافت خون و فراوردههای خونی آلوده
· انتقال از مادر مبتلا به نوزاد طی بارداری، زایمان و شیردهی
اچآیوی از طریق تماسهای معمولی مثل دست دادن، در آغوش گرفتن، روبوسی کردن، عطسه و سرفه، استفاده از ظروف و وسایل غذاخوری مشترک، استفاده از استخر، توالت و حمام مشترک و نیش حشرات منتقل نمیشود پس نیازی نیست تا مبتلایان را از سایر افراد جداکرده و یا از زندگی اجتماعی محروم کنیم
|
چگونه از خود در برابر اچآیوی محافظت کنیم؟
ایدز، خاص افراد یا گروههای خاصی از جمعیت نیست و هر فردی در هر سنی میتواند به آن مبتلا شود. اگر از خود در برابر اچآیوی محافظت نکند. راه های پیشگیری از ابتلای به آن عبارتند از :
· خویشتنداری در زمان تجرد
· وفاداری به همسر
· استفاده از کاندوم در تماس جنسی با افراد مبتلا و افراد در معرض خطر ابتلا
· پرهیز از مصرف مواد مخدر و یا محرک
· پرهیز از استفاده وسایل تیز و برنده مشترک مثل وسایل تزریق، تیغ اصلاح و سوزن خالکوبی
· پیشگیری از ابتلای نوزاد به اچآیوی با مصرف داروهای ضدویروس در طی دوران بارداری به همراه سایر مراقبتهای لازم برای مادران مبتلا
|
اچآیوی چگونه تشخیص داده میشود؟
فرد مبتلا به اچآیوی ممکن است برای مدت طولانی هیچ علامتی از بیماری نداشته باشد به همین علت، تنها راه تشخیص آن، انجام آزمایش خون از نظر اچآیوی است. اچ آی وی آزمایش تشخیصی اختصاصی دارد و در آزمایشهای متداول انجام شده مشخص نمیشود.
انجام آزمایش اچآیوی بهجز در موارد اهدای خون و اهدای عضو اجباری نیست و فرد باید با رضایت اقدام به آزمایش نماید. توصیه میشود که فرد، قبل و بعد از آزمایش تحت مشاوره قرار بگیرد.
مشاوره برای افزایش آگاهی، کمک به ایجاد رفتارهای جنسی سالم آماده کردن فرد برای پذیرش نتیجه احتمالی آزمایش و انجام پیگیریهای بعدی کمک کننده خواهد بود.
نکته مهم دیگر اینکه از زمان ورود ویروس به بدن تا زمان تشخیص با آزمایش خون ممکن است چندهفته تا چند ماه طول بکشد که به این مدت دوره پنجره گفته میشود.
در این زمان با وجود منفی بودن آزمایش امکان انتقال ویروس وجود دارد. با توجه به پیچیدگیهای تفسیر نتیجه آزمایش لازم است تا نتیجه آزمایش چه مثبت باشد چه منفی همراه با مشاوره به فرد اعلام شود.
مشاوره و آزمایش اچآیوی هم در پیشگیری از ابتلا و هم در مراقبت و درمان موثرتر اهمیت دارد.
چه خدماتی در رابطه با اچآیوی در کشور وجود دارد؟
با وجود این که در حال حاضر درمان قطعی که ویروس را از بین ببرد وجود ندارد اما درمانهای موجود میتوانند بیماری را تحت کنترل درآورده و باعث بهتر شدن کیفیت زندگی افراد مبتلا شوند.
به علاوه مصرف داروی ضدویروس ایدز توسط مادر مبتلا در طی دوران بارداری و زایمان، خطر انتقال ویروس به نوزاد را کاهش می دهد.
از این رو توصیه میشود افرادی که سابقه رفتارهای پرخطر دارند با انجام به موقع آزمایش اچآیوی هرچه سریعتر از وضعیت ابتلای خود به اچآیوی مطلع شوند. تا بتوانند از خدمات مراقبتی و درمانی مناسب در مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری بهره مند شوند.
امکان انجام مشاوره و آزمایش محرمانه و رایگان اچآیوی و نیز دسترسی به داروهای ضد ویروس ایدز به صورت رایگان برای تمام بیماران نیازمند در مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری در سراسر کشور فراهم میباشد
اگر مشکوک به ابتلای خود یا همسرتان هستید و یا نیاز دارید در خضوص ایدز اطلاعات بیشتری کسب نمایید میتوانید به نزدیکترین مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری محل سکونت خود مراجعه کنید.
در این مراکز کلیه خدمات شامل آموزش، مشاوره ، آزمایش اچآیوی و وسایل پیشگیری از انتقال بیماری به صورت رایگان و با حفظ رازداری ارائه میشود. مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری تحت نظارت دانشگاههای علوم پزشکی در سراسر کشور فعالیت مینمایند.
|
مخاطبین روزهای هفته اطلاع رسانی ایدز:
1- شنبه 8 آذر: سیاستگزاران، مسئولان و مجریان
2- یکشنبه 9 آذر: مبتلایان و آسیب دیدگان
3- دو شنبه 10 آذر: کارکنان بهداشتی- درمانی، دانشجویان، دانش آموزان و آحاد جوانان
4- سه شنبه 11 آذر: کودکان، زنان و مادران
5- چهارشنبه 12 آذر: پژوهشگران و اندیشمندان
6- پنجشنبه 13 آذر: خبرنگاران، ورزشکاران و هنرمندان
7- جمعه 14 آذر: روحانیون، طلاب و رهبران مذهبی
- ۹۳/۱۰/۰۷