ایمن

وبلاگ نشریه ایمن

ایمن

وبلاگ نشریه ایمن

ایمن به مسایل شهر ایلام می پردازد با اولویت مسایل بهداشتی و درمانی

penicillin

زن جوانی که به دلیل تزریق پنی سیلین چینی و به ویژه عدم تست آمپول پیش از تزریق دچار ایست قلبی شده بود یک سال است که با مشکلات قلبی دست و پنجه نرم می کند.

  • اسماعیل گلستان

آشنایی با بیماری ها : فاویسم

سه شنبه, ۱۶ تیر ۱۳۹۴، ۰۸:۱۴ ق.ظ

دکتر علی حیدرنژآدیان:

 

فاویسم به شکل حاد بیماری کمبود آنزیم گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز گفته می شود. کمبود این آنزیم یک نقص مادرزادی است که گلبول های قرمز را درگیر می کند. این آنزیم یک آنزیم اساسی است و برای ادامه حیات گلبول قرمز ضروری است. در واقع علت اصلی بروز آنمی همولیتیک در افراد فاویسمی عدم توانایی گلبول های قرمز در پاکسازی رادیکال های آزاد می باشد. رادیکال های آزاد در اثر انواع عفونت ها، مواد شیمیایی و برخی از غذاهای مصرفی ایجاد می شوند. این نقص بیشترین شیوع را در آفریقا دارد به طوری که حدود 20 درصد از مردم را درگیر کرده است و بعد هم در مدیترانه و آسیای جنوبی بیشتر شایع است. نقص آنزیمی می تواند به تخریب ناگهانی گلبول های قرمز به دنبال مصرف دانه های باقلا، حبوبات و بعضی از داروها منجر شود.


از علایم همولیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1.      افزایش ناگهانی دمای بدن

2.      تغییر رنگ پوست و مخاط به رنگ زرد

3.      تغییر رنگ ادرار به زرد-نارنجی تیره

4.      خستگی، اختلال عمومی در وضعیت فیزیکی

5.      تنفس دشوار

6.      نبض سریع اما ضعیف

در صورت مشاهده علایم بالا باید فرد بیمار را خیلی سریع به نزدیک ترین مرکز درمانی رساند و از مصرف هر گونه دارو تا زمان رسیدن به مراکز درمانی جلوگیری شود. همچنین باید پزشک معالج را از تمام داروها و غذاهایی را که فرد از 48 ساعت قبل مصرف کرده است مطلع سازیم. این نقص آنزیمی باعث بروز 4100 مورد مرگ در سال 2013 و 3400 مرگ در سال 1990 شده است.

اما بهترین درمان پیشگیری از مصرف داروها و غذاهایی است که برای این بیماران منع شده اند. رعایت رژیم غذایی ساده می تواند از بروز آنمی همولیتیک جلوگیری کند. مادری که به نوزاد فاویسمی خود شیر می دهد نیز باید رژیم غذایی را رعایت کند. در صورت بروز آنمی همولیتیک موثرترین درمان انتقال خون است.

ü     غذاهایی که نباید مصرف شوند:

1.      دانه های باقلا

2.      فلافل

3.      دانه های حبوبات

 

ü     داروهایی که نباید مصرف شوند:

1)     ضددرد و تب برها:

آسپیرین، فناستین، فنازوپیریدین، استامینوفن

 

2)     داروهای ضد مالاریا:

کلروکین، هیدروکسی کلروکین، پریماکین، کینین

 

3)     داروهای سیتوتوکسیک و آنتی بیوتیک:

کلرامفنیکل، سیپروفلوکساسین، کو-تریموکسازول، فورازولیدون، نالیدیکسیک اسید، نیتروفورانتوئین، نیتروفورازون، پارا آمینو سالیسیلیک اسید، دوکسوروبیسین، استرپتومایسین، پیریمتامین، تری متوپریم

 

4)     داروهای قلبی:

پروکائین آمید، کینیدین

 

5)     سولفانامید ها:

داپسون، سولفاستامید، سولفا متوکسی پیریمیدین، سولفا پیریدین، مزالازین، سولفاسالازین، سولفی سوکسازول، سولفامتوکسازول

 

6)     آنتی هیستامین ها:

          دیفن هیدرامین، آنتازولین

 

7)     داروهای متفرقه:

آلفا متیل دوپا، آسکوربیک اسید، دایمرکاپرول، هیدرالازین، مسترانول، متیلن بلو، نفتالن، فنیل هیدرازین، تولوئیدین بلو، اورات اکسیداز، تری نیتروتولوئن، ویتامین K، برینزولامید، گلی بنکلامید، فنیل بوتازون، کلشی سین، فنی توئین، پروبنسید

 

Reference: http://www.g6pd.org/en/G6PDDeficiency/SafeUnsafe/LowRisk.aspx

 

  • اسماعیل گلستان

نشان سرخ شجاعت

دوشنبه, ۱۵ تیر ۱۳۹۴، ۰۹:۵۶ ق.ظ


 nosrati

اسد نصرتی - استاد دانشگاه


کسانی که با ادبیات امریکا و اروپا آشنا هستند به خوبی می‌دانند جنگ غالبا یکی از مهمترین موضوعات برای رمان نویسان، تراژدی نویسان و حماسه سرایان بوده است به گونه‌ای می‌توان ادعا کرد که شاهکارهای ادبی جهان همواره آن آثاری بوده‌اند که به جنگ پرداخته‌اند. ایلیاد و ادیسه اثر هومر حماسه‌سرای یونان باستان از ماندگارترین آثار درباره جنگ تروا و یونان است. درونمایه‌ی شاهنامه فردوسی را جنگ‌های ایران و توران شکل می‌دهد.بیشتر صحنه‌های آثار دراماتیکی مانند  مکبث و اتللو از ویلیام شکسپیر انگلیسی در نبرد اتفاق می‌افتند.

  • اسماعیل گلستان

کاهش مشکلان رفتاری کودکان با مصرف امگا 3

يكشنبه, ۱۴ تیر ۱۳۹۴، ۰۸:۰۷ ق.ظ

 متخصصان سلامت در یک بررسی تازه دریافته‌اند که امگا - 3 به کاهش مشکلات رفتاری در کودکان کمک می‌کند. در یک مطالعه جدید روی تاثیر محیط زیست و بیولوژی بر کودکان، آشکار شد که نوع رژیم غذایی به ویژه افزودن امگا - 3 به برنامه غذایی کودکان می‌تواند به مرور زمان مشکلات رفتاری شامل گرایش به رفتارهای ضداجتماعی و تخلفات را در آنها کاهش دهد. متخصصان سلامت با مطالعه روی 100 کودک 8 تا 16 ساله که به مدت شش ماه از مکمل‌های امگا - 3 مصرف کرده بودند دریافتند که در طول این مدت این کودکان خیلی کمتر مشکلاتی چون آشفتگی‌های احساساتی و اختلالات عاطفی از خود بروز دادند. به گفته متخصصان علوم پزشکی در دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا، چربی امگا - 3 که معمولا در روغن ماهی یافت می‌شود برای رشد و فعالیت سالم مغز حیاتی است. به گزارش هلث 24، بررسی‌های گذشته نیز نشان داده بود که کمبود این نوع چربی در رژیم غذایی کودکان اغلب موجب بروز مشکلات رفتاری و عاطفی در آنها می‌شود. متخصصان همواره سلامت تاکید دارند که انتخاب تغذیه مناسب، یک عامل موثر و مطمئن برای کاهش مشکلات رفتاری در کودکان است. جزئیات این مطالعه در مجله روانشناسی و روانپزشکی اطفال منتشر شده است

  • اسماعیل گلستان

فواید یادگیری زبان دوم قبل از 6 سالگی

شنبه, ۱۳ تیر ۱۳۹۴، ۰۸:۲۷ ق.ظ

 

مطالعات محققان دانشگاه شیکاگو نشان می دهد که آموختن زبان دوم قبل از 6 سالگی، سبب کسب مهارت های ارتباطی و رشد هوش هیجانی کودک می شود. به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا، فراگیری زبان دوم تا قبل از 6 سالگی چشم اندازهای ویژه ای را در اختیار کودک قرار می دهد که مهمترین آن، کسب مهارت های ارتباطی و رشد هوش هیجانی است. یادگیری زبان دوم در سال های اولیه زندگی، اثرات مثبتی در رشد فکری و ذهنی، زبانی و عاطفی کودک دارد. مطالعاتی که چندی پیش توسط محققان دانشگاه آکسفورد انجام شد نشان می دهد که یادگیری زبان دوم در سنین کودکی، تکامل و فعالیت مغز در بزرگسالی را تحت تاثیر قرار می دهد. یادگیری یک زبان خارجی در سنین پایین سبب می شود که مغز از یک الگوی تکاملی ویژه استفاده کند. با یادگیری یک زبان خارجی همراه با زبان مادری، ساختار مغز بهینه می شود و قشر (کورتکس) جلوی سمت چپ مغز ضخیم تر می شود. کورتکس به یک توده چندلایه متشکل از سلول های عصبی گفته می شود که نقش اساسی در فعالیت های شناختی مغز دارد. فعالیت های شناختی به فعالیت های مغزی مانند یادگیری زبان، تفکر، تمرکز و حافظه گفته می شود. در ادامه این تحقیقات آمده است که یادگیری زبان در سنین کودکی باعث تحریک و رشد نورون های جدید می شود و ارتباطات این سلول های عصبی به اندازه ای قوی می شود که یک موتور قضاوتی بی عیب و نقص و با ارزش را در ذهن کودکان پرورش می دهد. مدیر این پروژه تحقیقاتی در این زمینه گفته که دلیل اینکه افراد در سنین بالاتر به سختی زبان دوم را فرامی گیرند و نسبت به کودکی پیشرفت چندانی ندارند، این است که ساختار ذهنشان برای یادگیری زبان در کودکی بهینه نشده است. نتایج این تحقیقات در نشریه Psychological Science منتشر شده است.

  • اسماعیل گلستان

آوازهایی در طرح چوب

چهارشنبه, ۱۰ تیر ۱۳۹۴، ۰۸:۱۳ ق.ظ

حسین شکربیگی


حسین شکربیگی


مثل چشمِ خیس ِ بر در مانده ایم / باده ی تلخ به ساغر مانده ایم

با شهیدان مانده ایم اما دریغ/ ای برادر بی برادر مانده ایم

آسمان را تیغ ها پر کرده اند/ بی پرستو ، بی کبوتر مانده ایم

ای بلند آشیان در اوج ، ما/ عاشق تو پاک باور مانده ایم

سینه ی ما شد غلافِ تیغ ها/ نخلهایِ سرخِ بی سر  مانده ایم

ای امیدِ آخرینِ ما بیا/ مثل چشمی خیس ، بر در مانده ایم



 

  • اسماعیل گلستان


اخیرا بنیاد نجات کودک که یک بنیاد فعال در زمینه بررسی وضعیت مادران و کودکان است آخرین آمار خود را منتشر کرد که در آن ایران در رتبه 84 جهانی قرار دارد. کشورهایی مانند عربستان سعودی، قطر، مالزی و ونزوئلا وضع بهتری نسبت به ایران دارند و در جایگاه بالاتری ایستاده‌اند. شاخص های به کار رفته در این بررسی بهداشت بارداری و زایمان، سلامت کودکان، وضعیت اقتصادی کشور و مشارکت زنان در سیاست ملی و توانایی برای تاثیر در تدوین و تغییر سیاست‌ها بوده است. یکی دیگر از عوامل بررسی شده در این گزارش میانگین سال‌هایی است که دختران امکان دسترسی به مدرسه و تحصیلات رسمی را دارند.

البته نمی دانیم اگر دو شاخص مهم بهداشتی‌درمانی - بهداشت بارداری و زایمان و سلامت کودکان نبود رتبه ایران بالاتر از 84 می شد یا پایین تر؟ اما به هرحال این دو شاخص سلامت، نقش بسزایی در رتبه نه چندان خوشایند 84 از بین 179 کشور را داشته اند.

مرگ و میر در زایمان

این گزارش می‌گوید میزان نسبت مرگ و میر زنان ایرانی در جریان زایمان در سال ۲۰۱۳ یک به دو هزار بوده است. یعنی از هر دو هزار زن باردار ایرانی یک نفر در حین زایمان می‌میرد.

این رقم در نروژ که بالای این فهرست قرار دارد ۱۴ هزار و ۹۰۰ است یعنی از هر ۱۴ هزار و ۹۰۰ زن یک نفر در اثر زایمان می‌میرد.

در سومالی که در ته این فهرست قرار دارد از هر ۱۸ زن یک نفر بر اثر زایمان می‌میرد.

در ایلام وضعیت چگونه است؟ (فرصت برای پاسخگویی همواره مهیاست)

مرگ و میر کودکان

میزان مرگ و میر کودکان زیر پنج سال هم یکی از معیارهایی است که در این گزارش برای رده‌بندی کشورها از نظر مناسب بودن برای مادری در نظر گرفته شده است.

بر اساس این گزارش از هر هزار کودک ایرانی ۱۶ کودک پیش از ۵ سالگی می‌میرند.

در ایلام این آمار چگونه است؟ (فرصت برای پاسخگویی همواره مهیاست)

بنا به این گزارش میزان مرگ و میر کودکان در مناطق فقیرنشین شهرها بیشتر است. کودکانی که در فقر به دنیا می آیند احتمال مرگ و میرشان سه تا پنج برابر بیشتر از کودکانی است که والدین شان وضع اقتصادی خوبی دارند.

 


  • اسماعیل گلستان

روح اله میرزایی / سردبیر

 

روزی نیست که از طرف تلویزیون، رادیو، رسانه‌های رسمی و غیر رسمی، شبکه های اجتماعی و . . . در معرض بمباران این اخبار نباشیم که با بحران آب مواجهیم . حرف درستی است اما دروغ بزرگی هم در آن هست که گفته نمی شود.

با یک مقدمه کوتاه به دروغ بزرگ خواهیم پرداخت.

می گویند در کشورهای پیشرفته اگر مصرف آب یک خانوار از مقدار مشخصی پایین تر باشد کسانی هستند که به نمایندگی از سازمان بهداشت جهانی موضوع را پیگیر می شوند چرا که از نظر آنها مصرف پایین آب یعنی بهداشت پایین و بهداشت پایین یعنی تهدید سلامت فرد و جامعه

واقعیت بدیهی این است که حتی اگر به کشورهای توسعه یافته هم نگاه نکنیم عقل سلیم حکم می کند که رابطه ی معناداری بین میزان مصرف آب خانگی و بهداشت عمومی وجود داردو تاکید بر پایین آوردن میزان مصرف آب یعنی تاکید بر کاهش سطح بهداشت عمومی.

ممکن است فکر کنید ما ایرانی ها خیلی بیشتر از حد معمول آب مصرف می کنیم و ربطی به بهداشت ندارد  و می‌توان با مصرف پایین‌تر آب نیز بهداشت را رعایت کرد. دروغ بزرگی که معمولا به صورت پنهان در تحلیل های مربوط به بحران آب نهفته است همینجاست

از ویکی‌پدیا می‌توانید فهرست سرانه مصرف «آب شیرین» (freshwater) کشورهای جهان را مشاهده کنید. ایران در این فهرست، با سالانه ۱۰۴۸ مترمکعب برای هر نفر، در بین ۱۶۹ کشور جهان، رتبه ۲۰ را به خود اختصاص داده. فکر می کنید مصرف آب چه کشورهایی بالاتر از ایران است؟ از آمریکا و کانادا و استرالیا و پرتغال تا ترکمنستان و قزاقستان و تاجیکستان و پاکستان ! اما آیا آنها هم از صبح تا شب انگشت اتهام را به سوی شهروندان نشانه رفته اند و احساس گناه را به آنها تزریق می کنند؟  قطعا ً نه. اما چرا؟ چرا آنها احساس خطر نمی کنند و ما احساس خطر می کنیم؟ چرا تلویزیون ها و رادیوها و روزنامه های آنها پر از تشویق و تهدید کاهش مصرف آب نیست؟ شاید متوجه نیستند و ما باید برویم به آنها خبر بدهیم؟

بازهم پاسخ به اینها چیز دیگری است. " در کشورهای عقب‌افتاده جهان، به دلیل سیستم آب‌یاری سنتی در بخش کشاورزی، هدررفت آب در این بخش بسیار زیاد است."

با مطالعه ی ساختار اقتصادی کشورها ی جهان می توان دریافت که هر چقدر کشورها پیشرفته تر باشند سهم کشاورزی در   GDP  ( تولید ناخالص داخلی) کمتر و سهم خدمات و صنعت بیشتر می شود و بر عکس در کشورهای توسعه نیافته سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی بیشتر می شود. برای مثال کشاورزی تنها 1 % درصد از تولید ناخالص داخلی آمریکا را تشکیل می دهد.

اگر بر اساس سرانه مصرف آب در بخش کشاورزی، کشورهای جهان را رده بندی کنیم ایران در رده ۳۰ جهان قرار می‌گیرد و هیچ کدام از کشورهای توسعه یافته بالاتر از ما نیستند و بدون استثنا کشورهایی همچون سومالی، ترکمنستان، افغانستان ، میانمار و عراق مصرف بالاتری از ما دارند اینجا دیگر نه خبری از امریکاست نه استرالیا نه کانادا نه پرتغال .

آمریکا با ۱۶۰۰ مترمکعب در سال، بیش از ۵۰ درصد سرانه ایران مصرف آب دارد، اما در ایران ۹۱درصد این مصرف در بخش کشاورزی هدر می‌رود، در حالی که در آمریکا این عدد فقط ۴۱ درصد است و در کانادا فقط به ۱۲ درصد می‌رسد! در نقطه مقابل، بخش مصرف خانگی در ایران تنها ۷ درصد از کل سرانه مصرف را به خود اختصاص داده است. از این لحاظ ما جزو ۴۰ کشور پایین جهان قرار داریم! این عدد برای اتریش ۳۵ درصد، سوییس ۲۴ درصد، بریتانیا ۲۲ درصد، کانادا ۲۰ درصد، فرانسه ۱۶ درصد و آمریکا ۱۳ درصد است. (در عین حال برای افغانستان و پاکستان و ترکمنستان هرکدام ۲ درصد است!)

هیچ کدام از ما و شما مصرف کنندگان آب خانگی مقصر مشکل موجود نیستیم همان وقتی که ما برای مسواک زدن به جای یک لیوان دو لیوان آب مصرف می کنیم و عذاب وجدان می گیریم میلیاردمیلیارد لیتر آب در بخش کشاورزی هدر می رود

تبلیغات رسانه‌ای به شهروندان ایرانی فشار وارد می‌کند که آن‌ها طرز استفاده صحیح از آب را بلد نیستند و با بی‌مبالاتی، دو برابر مصرف جهانی آب مصرف کرده و سبب خشک‌سالی در کشور شده‌اند. هرچند کسی منکر کم‌آبی بنیادین در منطقه ما نیست، اما پس از این عامل طبیعی، تمامی انگشت‌های اتهام به سوی شهروندان ایرانی اشاره رفته با این ادعای نادقیق که «مصرف آب شهروندان ایرانی دو برابر میانگین جهانی است».

خلاصه:

در اکثر کشورهای پیشرفته جهان، مصرف آب خانگی به مراتب بیشتر از ایران است و این در حالی است که در اکثر این کشورها، سرانه کل مصرف آب همچنان از ایران کمتر است. (به دلیل هدررفت آب ما در بخش کشاورزی) باز هم به خاطر بیاورید که در ایران تمامی آب مصرفی خانگی را آب شرب تامین می‌کند. این در حالی است که در اکثر کشورهای جهان، تمامی آب‌هایی که به منازل می‌رسند آب شرب نیستند و شهروندان می‌توانند از آب‌های غیرآشامیدنی برای بسیاری از کارها نظیر شست و شو یا باغ‌بانی استفاده کنند. از طرف دیگر، دقیقا مشخص نیست که چه حجمی از آب مصرفی شهرها صرفا از طریق سیستم لوله‌کشی فرسوده در ایران هدر می‌رود. یعنی ابدا تضمینی نیست که همین مقدار آبی که در ظاهر ایرانیان در بخش خانگی مصرف می‌کنند، به واقع توسط شهروندان مصرف شده باشد. شنیده شده است که ۳۰ تا ۳۵ درصد آب شرب شهرهای ایران هدر می‌رود..

متاسفانه در بسیاری از این دست موارد، تبلیغات نادرست و نداشتن درک درست فعالان نسبت به ابعاد حقیقت، انگشت اتهام را به سوی نادرستی اشاره می‌رود. نتیجه این می‌شود که بحران آب کشور، که بخش اعظم آن ناشی از سیاست‌گزاری‌های غلط در بخش کشاورزی و بخش دیگرش ناشی از ضعف سیستم آبرسانی کشور است، تنها و تنها یک قربانی و مقصر پیدا می‌کند و آن هم شهروند ایرانی است. کسانی که به واقع مصرف متعادل و حتی پایین‌تری نسبت به همتایان جهانی خود دارند، اما در نهایت باز هم باید در برابر شماتت‌های مداوم رسانه‌ها احساس شرم و تقصیر کنند.

 

روح اله میرزایی - سردبیر

 

 

 

  • اسماعیل گلستان

دردسرهای یک عکس برداری ساده

شنبه, ۶ تیر ۱۳۹۴، ۰۸:۴۴ ق.ظ

 در هفته ی گذشته برای عکس برداری از یک مورد مشکوک به شکستگی برای یکی از بستگان که سالمند نیز هست و از اطراف ایلام به مرکز استان آمده بود به بیمارستان خصوصی کوثر مراجعه کردیم و با کمال تعجب با این پاسخ مواجه شدیم که اینجا عکس برداری ندارد و به بیمارستان دیگری بروید. با توجه به درد شدید بیمار،  او را به مرکز درمانی نیروهای مسلح واقع در میدان کشوری رساندیم.  در آنجا اظهار داشتند نیم ساعت صبر کنید! چون آزمایشگاه در طبقه ی بالا مشغول به کار است و با توجه به اینکه برق آزمایشگاه و رادیولوژی از هم جدا نیست فقط باید یکی از آنها کار کند! بعد از نیم ساعت هم به ما اعلام کردند که کارتان به این زودی ها راه نمی افتد و بهتر است جای دیگری بروید. بعد از این ماجرا هم به بیمارستان شهید مصطفی خمینی (ره) رفتیم و در آنجا بالاخره موفق به عکس  برداری از پای مصدوم شدیم.

بعد از جابجایی های بسیار که موجب تحمل درد شدید بیمار سالمند شد این سوال پیش می آید که چرا یک مرکز تشخیصی درمانی به یک دستگاه عکس برداری ساده مجهز نباشد و در مواقع اورژانسی بیمارانی که روی اسم بیمارستان یا درمانگاه حساب می کنند باید چکار کنند؟ آیا کسی بر این شرایط نظارتی هم دارد؟

یک شهروند

  • اسماعیل گلستان

خیلی گذرا در باره ی "گاماسیاب ماهی ندارد"

چهارشنبه, ۳ تیر ۱۳۹۴، ۰۱:۴۸ ب.ظ

حسین شکربیگی


آخرین رمان ایرانی که خوانده ام بر می گردد به چند سال پیش. الان رمان " آداب بی قراری " یعقوب یادعلی در ذهنم هست و "نگران نباش " مهسا محبعلی. اگر اسم رمان را درست یادم مانده باشد . در رمان های ایرانی یا داستانهای کوتاه به ندرت با "قصه" ای رو برو می شوم که بخواهم بخوانم و ادامه اش دهم . بعد از مدتها و به توصیه دوستان و با کمک جوایز ادبی ـ گاهی بعضی جوایز می توانند عامل خوبی برای خوانده و دیده شدن یک کتاب باشند ـ گاماسیاب ماهی ندارد حامد اسماعیلیون را خواندم
به قول معروف موتور رمان از تقریبا فصل سوم روشن شد بعد با ضرباهنگ خوب و روند خوب شکل گیری شخصیتها ادامه پیدا کرد گرچه شخصیتها همه یا اکثرا به فرجام معقولی نرسیدند . از بین شخصیتها بیشتر می شد با پوران و سوسن همراه شد خاصه فضای ذهنی پوران و محیط اطرافش خوب از کاردرآمده بود و سوسن هم در اواسط رمان داشت پا می گرفت و می بالید اما او هم مانند دیگر شخصیتها ـگرچه پر رنگ تر از سایر شخصیتهاـ باز به جایی که می بایست ، نرسید . جعفر مزنگی و شخصیتهایی که با او و برای او بودند خیلی عمق نداشتند تیپ هایی بودند که به وفور در تاریخ های قید شده برای فصل های داستان پیدا می شدند . حس می کردی کارهاو عمل داستانیشان تصنعی ست در نقطه ی مقابل اما پوران کاملا باورپذیر بود شاید از آن رو که پوران چه در داستان چه در زندگی واقعی این نوع آدم ها کسی و حتا خودشان هم دنبال کار خاص و خارق العاده ای نیستند و نه خودشان از خودشان نه دیگران از آنها چندان انتظار بالایی ـ چنان که از شخصیتهای دیگر دارندـ ندارند .نکات ظریفی که راجع به پوران می توانیم برشماریم حضور موفق داستانی بچه هایش ، همسرش که در پالایشگاه کرمانشاه در اوج بمباران ها هنوز مشغول است . خواهرش سوسن که به مجاهدین پیوسته . دربدری اش همراه با خانواده اش در مکانی در اراک بود. پوران توانسته قسمت مهمی از داستان را یک تنه پیش ببرد .
داستانهای موازی دو گروه کاملا متفاوت که نویسنده سعی کرده بود در آخر آنها را روبروی هم قرار دهد خوب پیش رفته بود تا آن دیدار نهایی بین جعفر و پوران . نویسنده سعی کرده بود در آخر رمان وقتی جعفر و سوسن با هم روبرو می شوند با هر دو شخصیت همدلی کند این البته کار بدی نیست اما مهم پرداخت این ایده است هر دو شخصیت شعارهایی را به جای دیالوگ به هم قالب می کنند بعد راه خود را می گیرند و می روند بدون اینکه ما بتوانیم آینده ای برای شخصیتها متصور باشیم آخر داستان با خود می گوییم عمل داستانی فی المثل همسر پوران و دیگر شخصیتها همین بود ؟ اگر نبودند چه اتفاقی می افتاد یا اگر بیشتر پرداخت می شدند چه اتفاق دیگری می افتاد ؟
نکته ی ظریفی که نویسنده سعی داشته از آن برای بهتر نشان دادن شخصیت سوسن استفاده کند قهوه جوشی ست که همیشه همراه سوسن است و روی آن بسیار هم حساس است می توانست از آن استفاده ی بهتری شود ولی عملا و صرفا یک قهوه جوش است نه چیزی دیگر ـ استفاده ی کاملا ابزاری از قهوه جوش !!
فضا سازی و نثر پر و سرشار از اتفاقات و جزییات محیطی از وجوه زیبای رمان گاماسیاب.. بود . خوشخوان بودن رمان از فصل سوم به بعد هم از این دست اتفاقات خوب بود .رمانی بدون لکنت ،و روان.... به ما نشان می داد با نویسنده ای روبرو هستیم که روز به روز دارد بهتر می شود نویسنده ای که به دنبال گفتن " قصه " است نه ادا درآوردن .
هرچه به پایان نزدیک می شدیم بیشتر با ماجراها مواجه بودیم تا شفاف شدن و به سامان رسیدن شخصیتها . پایان بندی رمان به نظرم مشهود ترین ضعف این رمان بود یک جور پایان باز بود اما باید در نظر داشته باشیم که پایان باز به معنای ناقص رها کردن داستان نیست در واقع رمان از لحاظ شکلی و ساختاری تمام می شود اما راه را بر تاویل های متعدد برای فکر کردن به شخصیتها نمی بندد . من از بین شخصیتها به پوران رای می دهم و کمی به سوسن دوست داشتم به قهوه جوش رای دهم اما این امکان در متن فراهم نبود
در کل رمان خوش خوان و قابل اعتنایی ست به دوستان توصیه می کنم
گاماسیاب ماهی ندارد
حامد اسماعیلیون
نشر ثالث

  • اسماعیل گلستان